تحلیل شعر" آلباتروس" اثر شارل بودلر برمبنای رویکرد نشانه شناختی مایکل ریفاتر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استاد یار و عضو هیات علمی گروه فرانسه واحد علوم و تحقیقات تهران .

چکیده

پیدایش نظریه های جدید در عرصۀ نقد ادبی از یک سو ضرورت کاربرد شیوه های نوین در واکاوی و بررسی متون ادبی از جمله شعر را پیش کشیده و از سوی دیگر،در رویارویی با اشعار مشحون از انواع ایهام و استعاره و صنایع ادبی پیچیده، شیوۀ تحلیل سنتی کارایی خود را از دست داده است. لذا،لزوم اتخاذ کاربستی جدید برای تحلیل این متون ضروری می نماید.یکی از این رویکردها، نظریۀ"خوانش ادبی"در تفسیر شعر است که مایکل ریفاتر ،منتقد و نشانه شناس فرانسوی در اثر معروف خود به نام"نشانه شناسی شعر "در سال 1978 به راه انداخت. براساس آن، متون منظوم به دو شیوه خوانش دریافتی و خوانش ناپویا یا پسگرا تحلیل و واکاوی می شوند؛به این اعتبار،خواننده در خوانش نخست به درک معنای شعر نایل می شود،و با قرائت دوّم به درک دلالت های متن دست می یابد. لذا،در چارچوب این تحقیق،پس از معرفی و تبیین نظریۀ ریفاتر، شعر"آلباتروس "،یکی از معروفترین شعرهای شارل بودلر که به لحاظ تصویری بسیار غنی بوده و سرشار از انواع آرایه های ادبی است، برمبنای رویکرد توصیفی تحلیلی و با تکیه برکاربست نشانه شناختی مایکل ریفاتر بررسی میشود.هدف از این جستار درک دقیق ظرایف و معانی پنهان این قطعه از بودلر به کمک خوانشی واپسگرا با استناد به چارچوب نظری تئوری ریفاتر است.نتایج تحقیق حاکی از آن است که نماد پرنده-شاعر،در حکم هستۀ مرکزی متن، خاستگاه و گرانیگاه شعر آلباتروس بوده و درک دلالت های متن از سوی خواننده مستلزم رمزگشایی از انواع انباشت و نظام توصیفی حاکم برمتن است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Étude analytique du poème "Albatros" de Charles Baudelaire d'après l’approche sémiologique de Michael Riffaterre

نویسنده [English]

  • Behzad Hashemi
Lecturer Islamic Azad University, Tehran Science and Research Branch
چکیده [English]

D'une part, l'émergence de nouvelles théories dans le domaine de la critique littéraire a mis en évidence l’usage en force de nouvelles méthodes dans l'analyse et l'examen des textes littéraires, y compris la poésie, d’autre part face à des poèmes chargés d'allusions, de métaphores et de techniques littéraires, la méthode d'analyse traditionnelle a perdu toute son efficacité. Il semble donc nécessaire d'adopter un nouvel outil d’analyse pour l'étude de ces textes. L'une de ces approches est dénommée théorie de la "lecture littéraire" pour le commentaire de la poésie, lancée par le critique et sémioticien français Michael Riffaterre dans son célèbre ouvrage "Sémiotique de la poésie" en 1978. Selon elle, les textes poétiques sont analysés suivant deux modes de lecture heuristique et rétrolecture. À ce titre, le lecteur comprend le sens du poème en première lecture et la signifiance du texte en seconde lecture. Alors, dans le cadre de cette recherche, après avoir introduit et défini la théorie sémiologique de Riffaterre, est passé en revue le poème "Albatros", l'un des plus célèbres de Charles Baudelaire, très riche en images et plein de figures littéraires, selon une approche analytique et descriptive, tout en s'appuyant sur ladite théorie. Cette recherche vise à découvrir les potentialités et les significations cachées de ce poème à l'aide d'une lecture rétroactive basée sur le cadre théorique de Riffaterre. Les résultats de la recherche indiquent que le noyau du texte, à savoir le symbole de l’oiseau-poète, reste à l'origine et au centre du poème "Albatros.”.

کلیدواژه‌ها [English]

  • critique litté
  • raire
  • miotique de la poé
  • sie"
  • Riffaterre"
  • Baudelaire"
  • "
  • Albatros"
CAPTCHA Image