بررسی تطبیقی معادل‌های واژگان «الموالی» و «وَلیّ» در ترجمه‌های فارسی و فرانسۀ آیۀ 5 سورۀ مریم

نوع مقاله : پژوهش های زبان و ترجمه فرانسه

نویسندگان

1 گروه زبان فرانسه، دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی، دانشگاه علامه طباطبایی تهران

2 ندارد

چکیده

مسئلۀ ترجمۀ‌ کتب آسمانی و شناخت رویکردهای مناسب آن، همواره یکی از موضوعات پرسش‌برانگیز بوده است. میزان ترجمه‌پذیری متون دینی به سبب دشواری ترجمۀ کلام وحی و حفظ شأن و تقدیس گفتار آسمانی، از جمله مهم‌ترین موضوعات مد نظر عالمان دینی، مفسران و زبان‌شناسان مسیحی و مسلمان برای ترجمۀ کتب آسمانی‌شان بوده است. از جمله رویکردهای مناسب برای مطالعه و سنجش یک ترجمه، مقابله و بررسی ترجمه‌های یک متن مقدس و مقایسۀ آنها با متن اصلی با توجه به تفاسیر و تحلیل‌های موجود است. ما نیز در این نوشتار با یک رویکرد معناشناختی، با تطبیق ترجمه‌های موجود از قرآن به زبان‌های فارسی و فرانسه، امکان و میزان ترجمه‌پذیری معادل‌های الفاظ «الموالی» و «ولیّ» در آیۀ 5 سورۀ مریم را مورد تحلیل و سنجش قرار خواهیم داد. درواقع، نظر به وجود الفاظ مقدس و به‌خصوص تقدس کلام الهی، با رجوع به منابع موجود در تحلیل و تفسیر قرآن، در قالب یک مطالعۀ تطبیقی به مطالعۀ معادل‌های فارسی و فرانسوی واژگان مورد نظر می‌پردازیم و با بررسی معنای واژگانی و بافتی کلام قرآنی با توجه به مؤلفه‌های دینی، تاریخی، فرهنگیِ متن مقدس، دلایل نارسایی‌هایی معنایی و ترجمه‌ناپذیری دو واژۀ مورد پرسش را بیان خواهیم کرد. در این پژوهش هفتاد ترجمۀ فارسی و چهل ترجمۀ فرانسوی موجود از قرآن در این دو زبان مورد مطالعه قرار خواهند گرفت. در راستای فهم دقیق‌تر تمامی مؤلفه‌های معنایی، جدا از ترجمه‌های موجود، بعضی از تفاسیر و تحلیل‌های مفسران بزرگ شیعی راهنمای بزرگ ما در درک و فهم بهتر متن قرآنی خواهند بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Comparative Analysis of the Equivalents of "Al-mavâli" and "Vali" in the French and Persian Translations of Verse 5 of Surah Maryam

نویسندگان [English]

  • Mokhtar ISSAIYAN 1
  • Mitra Toussi 2
1 Department of French Language, Faculty Persian Literature and Foreign Languages Allameh Tabataba'i University
2 No
چکیده [English]

 The question of the translation of sacred text and the appropriate approaches in this regard has always remained interesting subjects. Given the difficulties of translating sacred texts and the importance of maintaining the sacredness of the divine word, the translatability of the sacred texts remains the most important question for theologians and translators of biblical and Quranic texts. In translation studies, the analysis of translations of sacred texts, based essentially on exegesis and tafsïr (commentaries), constitute a relevant approach. Thus, in this research, from a comparative and semantic perspective, we will examine the possibility and suitability of French and Persian translations of the Quran concerning the terms “Al-mavali” and “vali” in verse 5 of Surah Maryam. The analysis is essentially on the sources dealing with the meaning of Quranic terms and expressions, with regard to the sacredness of the divine word. The study compares the equivalents proposed by the translators. While taking into account religious, historical and cultural parameters, the study explores the lexical and contextual meanings of the terms in question and shed light on the reasons for the semantic impropriety of the equivalents and the untranslatability, in a general sense of the terms. Seventy Persian translations and forty French translations of the Quran are analyzed. For the sake of a good understanding of the different meanings of the verse, apart from the existing translations, the study take advantage of tafsïrs and commentires of certain reputed Shiite exegetes of the Quran. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • translation of the Quran
  • polysemy
  • vali
  • al-mavali
  • comparative studies
  • French equivalents of the terms
CAPTCHA Image